Αναδυόμενα Μοτίβα στην ΕΕ: Πρόσφατα Σχέδια Επιθέσεων με ΑΕΜ σε Γερμανία και Ισπανία
Σημαντικές Ανακαλύψεις
Περίληψη
Παρότι οι επίσημες στατιστικές μελέτες παρουσιάζουν πτώση στον αριθμό συλλήψεων που σχετίζονται με ενέργειες από Σαλαφίστες-τζιχαντιστές, οι υπηρεσίες ασφαλείας της ΕΕ έχουν αποτρέψει μεγάλο αριθμό σχεδίων με χρήση ΑΕΜ από το 2003. Πολλά από τα σχέδια στην ΕΕ σχετίζονταν με δικτυωμένους με την Αλ-Κάιντα τρομοκράτες στο Αφγανιστάν και Πακιστάν, και συμπεριλαμβάνουν σχέδια στην Ισπανία, Γερμανία, Ιταλία, Βέλγιο και Ηνωμένο Βασίλειο. Δύο πρόσφατα σχέδια είναι αντιπροσωπευτικά της σημερινής απειλής από ΑΕΜ στην ΕΕ: το σχέδιο Σάουερλαντ στη Γερμανία (2007) και το σχέδιο της Βαρκελώνης στην Ισπανία (2008).
Γερμανία: Το «Σχέδιο Σάουερλαντ»
Οι Γερμανικές αρχές συνέλαβαν τρεις άντρες, δύο Γερμανικής και έναν Τουρκικής υπηκοότητας, στις 4 Σεπτεμβρίου του 2007. Σύμφωνα με τις τελευταίες αναφορές, οι ύποπτοι συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια μίξης εκρηκτικών με βάση το υπεροξείδιο του υδρογόνου, το οποίο σύμφωνα με μία άλλη αναφορά θα ήταν αντίστοιχό με 400 κιλά εκρηκτικών. Ο αρχηγός του πυρήνα, ο Φριτζ Γκέλοβιτς, ομολόγησε ότι έλαβε τρεις μήνες εκπαίδευσης και επιχειρησιακής καθοδήγησης σε ένα στρατόπεδο που λειτουργεί η Ένωση Ισλαμικής Τζιχάντ (IJU) στο Μιρ Αλί, στο Βόρειο Ουαζιριστάν, ανάμεσα από τα Αφγανο-Πακιστανικά σύνορα. Σύμφωνα με τις αστυνομικές αρχές, και οι τρεις ύποπτοι διατηρούσαν επαφή με την ηγεσία του IJU στο Πακιστάν μετά την επιστροφή τους στη Γερμανία. Η ομάδα είχε στόχο την Αεροπορική Βάση Ράμσταϊν και πιθανότατα τις Αμερικανικές και Ουζμπεκικές διπλωματικές αποστολές στη Γερμανία.
Το IJU ανέλαβε την ευθύνη της προσπάθειας επίθεσης σε ένα διαδικτυακό ανακοινωθέν τους στις 11 Σεπτεμβρίου που δήλωνε ότι το IJU είχε πρόθεση να κάνει επίθεση στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ουζμπεκιστάν λόγω της «αδικίας και κτηνώδους πολιτικής ενάντια στους Μουσουλμάνους και το Ισλάμ».
Ισπανία: Η «Υπόθεση Βαρκελώνης»
Οι Ισπανικές αρχές συνέλαβαν 14 υπόπτους εμπλεκόμενους σε ένα σχεδόν-σε-επιχειρησιακό-στάδιο σχέδιο με στόχο το δίκτυο μετρό της Βαρκελώνης. Ο Προεδρεύων Δικαστής Ισμαήλ Μορένο δήλωσε ότι «τα μέλη του πυρήνα που εξάρθρωσαν σχεδίαζαν να εκτελέσουν πολλές τρομοκρατικές επιθέσεις αυτοκτονίας ανάμεσα στις 18 και 20 Ιανουαρίου του 2008 σε μέσα μαζικής μεταφοράς στη Βαρκελώνη». Δύο ημέρες αργότερα, οι Ισπανικές αρχές αποκάλυψαν μεγάλο αριθμό υλικών κατασκευής ΑΕΜ σε ένα κάδο σκουπιδιών όπου τα είχε πετάξει ο ένας από τους υπόπτους. Οι σακούλες περιείχαν μπαταρίες, καλώδια, και άλλα εξαρτήματα (Δείτε τις Εικόνες 1 και 2). Οι επόμενες επιδρομές των αρχών αποκάλυψαν «18 κιλά μίας λευκής ουσίας και οι ειδική κατέληξαν ότι ήταν ένα «μείγμα από νιτροκυτταρίνη και υπερχλωρικό κάλιο», κάτι συχνά χρησιμοποιούμενο στη κατασκευή βιομηχανικού τύπου εκρηκτικών».
Από τους 14 συλληφθέντες, οι 10 παραμένουν υπό κράτηση. Από αυτούς τους 10, οι Ισπανικές αρχές πιστεύουν ότι 3 επρόκειτο να γίνουν βομβιστές αυτοκτονίας και τρεις άλλοι ήταν οι «κατά ισχυρισμόν ειδικοί σε εκρηκτικά». Τον Αύγουστο του 2008, ένας εκπρόσωπος τύπου των Ταλιμπάν ανέλαβε την ευθύνη για το αποτυχημένο σχέδιο επίθεσης.
Κοινά Χαρακτηριστικά
Παρότι οι λεπτομέρειες για κάθε υπόθεση διαφέρουν, δύο κοινά χαρακτηριστικά ξεχωρίζουν: εξειδίκευση και αυτονομία. Και στις δύο υποθέσεις, οι υπηρεσίες ασφαλείας ήταν σε θέση να διαχωρίσουν την ηγεσία του πυρήνα, και τους ρόλους των άλλων μελών, και την επιλεγμένη λίστα των στόχων.
Η εξειδίκευση είναι ένα κοινό χαρακτηριστικό. Οι επιχειρησιακοί πυρήνες περιλαμβάνουν ένα γνωστό ηγέτη, άτομα εκπαιδευμένα στη κατασκευή ΑΕΜ και άλλες ειδικότητες, όπως πνευματική καθοδήγηση και επιχειρήσεις αυτοκτονίας. Εξειδικευμένα σε ΑΕΜ στελέχη μπορούν να αναπτυχθούν σε διαφορετικούς πυρήνες προσφέροντας κατά περίπτωση οδηγίες σε κατασκευή πυροδοτικών μηχανισμών και συνταγών για εκρηκτικά. Αυτό μειώνει τη πιθανότητα ατυχημάτων στη κατασκευή και βοηθάει στη συγκέντρωση σπάνιων εκπαιδευτικών πηγών σε λίγα άτομα που μπορούν να κάνουν πιο εκτενή εκπαίδευση. Οι ειδικοί των ΑΕΜ μπορούν να προσφέρουν καθοδήγηση βασισμένη σε μοναδικά τοπικά χαρακτηριστικά των στόχων. Για παράδειγμα, ένας ειδικός σε ΑΕΜ μπορεί να αναλύσει το μέγεθος και υλικό που θα χρησιμοποιηθεί σε μία επίθεση. Για παράδειγμα, μπορεί να αποφασίσει να κάνει χρήση μικρότερου ΑΕΜ αποτελούμενου από υλικά που βρίσκει σε ένα συνηθισμένο φαρμακείο, αντί για ένα μεγάλο κρυμμένο σε όχημα ΑΕΜ (VBIED) το οποίο συχνά απαιτεί μεγάλη ποσότητα λιπάσματος. Σε προηγούμενα σχέδια, όπως η Επιχείρηση Κρέβις (Ηνωμένο Βασίλειο, 2004) η αγορά μεγάλης ποσότητας λιπάσματος σε αστικές περιοχές και περιοχές προαστίων προκάλεσε υποψίες στις αρχές, που οδήγησαν στη διακοπή του σχεδίου. Έτσι, κάνοντας χρήση ειδικών στη κατασκευή βομβών, οι τρομοκρατικές οργανώσεις βελτιώνουν την επιχειρησιακή τους ασφάλεια.
Η εξειδίκευση επίσης παρέχει στον ηγέτη του πυρήνα, ή αλλιώς Αμίρ, ένα μεγάλο μέτρο αυτονομίας. Από τις προαναφερθέντες υποθέσεις, ο Αμίρ του πυρήνα φαίνεται να έχει μικρή επιχειρησιακή αυτονομία, συμπεριλαμβανομένων της επιλογής στόχου, εφαρμογής του ΑΕΜ, τις αποφάσεις και τη χρήση τακτικών αυτοκτονίας. Ένας αυτόνομος Αμίρ σημαίνει ότι η επιλογή στόχου γίνεται πιο οργανική, βασιζόμενη σε τοπικούς παράγοντες που συχνά αναπτύσσονται με τον καιρό. Αυτό κάνει πιο δύσκολο για τις αρχές ασφαλείας να αναγνωρίσουν και να αναθέσουν πόρους σε συγκεκριμένους στόχους.
Υπάρχουν και άλλα κοινά χαρακτηριστικά, επίσης. Ένα χαρακτηριστικό, πολύ έντονο στο Σχέδιο της Βαρκελώνης, ήταν η εκμετάλλευση της σχετικά μικρής Ισπανικής μεταναστευτικής κοινότητας από τη Νότια Ασία. Η οδήγηση πυρήνων προς μικρότερες κοινότητες ίσως να βοηθάει τους πυρήνες στην αποφυγή επίσημου εξονυχιστικού ελέγχου, διότι το τοπικό και εθνικό προσωπικό ασφαλείας και οι πόροι συχνά αφοσιώνονται σε μεγαλύτερες, πιο προβληματικές κοινότητες. Ένα ακόμα κοινό χαρακτηριστικό είναι η ανάληψη ευθύνης από αποτυχημένα σχέδια. Στις 11 Σεπτεμβρίου του 2007, το IJU ανέλαβε την ευθύνη του σχεδίου της Γερμανίας. Το Τεχρίκ-ι-Τάλιμπαν του Πακιστάν (TTP) ανέλαβε την ευθύνη του σχεδίου της Βαρκελώνης τον Αύγουστο του 2008.
Οι Ομάδες
Δύο ομάδες κυριαρχούσαν στις πρόσφατες αναφορές: η IJU και το TTP. Η σχέση ανάμεσα σε αυτές τις ομάδες και την ηγεσία της Αλ-Κάιντα είναι ρευστή. Πρόσφατες ομολογίες και νομικές ανακαλύψεις από εν εξελίξει δίκες δείχνουν ότι ομάδες από Σαλαφιστές-τζιχαντιστές που επιχειρούν στα Αφγανο-Πακιστανικά σύνορα μοιράζονται υλικοτεχνικούς και οικονομικούς πόρους υποστήριξης, εγκαταστάσεις εκπαιδεύσεως, προσωπικό, και τακτικές, τεχνικές, και διαδικασίες. Το μέγεθος αυτής της συνεργασίας και συντονισμού δεν είναι ξεκάθαρο από τις γνωστές πηγές.
To IJU είναι μία συλλογή από πολλές μικρότερες ομάδες της Κεντρικής Ασίας, υπό την αιγίδα της Αλ-Κάιντα. Σύμφωνα με μία αναφορά, «Το IJU είναι ένας όρο ομπρέλα που χρησιμοποιείται για να συνδέει ένα δίκτυο από φίλιες Γιαμόατ ομάδες από τη Κεντρική Ασία, αποτελούμενες από ακραία άτομα από τη Κιργιζία, Ουζμπεκιστάν, και Καζακστάν, και σχετίζεται με, αλλά δε συνεργάζεται επίσημα με το Ισλαμικό Κίνημα του Ουζμπεκιστάν». Η ηγεσία του IJU ανακοίνωσε τη πρόθεση επιθέσεων σε διεθνείς στόχους τον Απρίλιο του 2007. Εν τω μεταξύ ένας Ταλιμπάν εκπρόσωπος τύπου ανέλαβε την ευθύνη για το σχέδιο της Βαρκελώνης τον Αύγουστο του 2008, σημειώνοντας ότι τα μέλη του πυρήνα είχαν ορκιστεί συμμαχία στον Μπαϊτουλάχ Μεσούντ.
Τα Σχέδια σε Γενικό Πλαίσιο
Οι καθοδηγούμενες από την Αλ-Κάιντα επιθέσεις σε στόχους στην ΕΕ υπηρετούν βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στρατηγικούς στόχους. Ένας βραχυπρόθεσμος στόχος είναι η διχόνοια ανάμεσα στους Συμμάχους και τα μέλη του ΝΑΤΟ, υποχρεώνοντας τους να αποσύρουν την υποστήριξη τους από τις ηγούμενες από τις ΗΠΑ επιχειρήσεις σε Ιράκ και Αφγανιστάν. Αυτό διαφαίνεται σε πολλές δημόσιες απειλές στοχευμένες προς τις Ευρωπαϊκές χώρες από την ανώτατη ηγεσία της Αλ-Κάιντα, του IJU, και του TTP. Για παράδειγμα, το Σεπτέμβριο του 2009 ένα βίντεο με έναν Γερμανό μέλος της Αλ-Κάιντα απειλεί για επιθέσεις στη Γερμανία αν η Γερμανία αρνηθεί να αποσύρει τις δυνάμεις της εντός δύο εβδομάδων. Ο μακροπρόθεσμος στόχος είναι να αποδυναμωθούν οι κυβερνήσεις της ΕΕ τόσο στρατιωτικά όσο και οικονομικά ώστε να αποσύρουν τα στρατεύματα τους από διεθνείς επιχειρήσεις κατά κανόνα σε Μουσουλμανικές χώρες. Ο πρώην Αμίρ της Αλ-Κάιντα στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Ντιρέν Μπαρότ, ονομάζει τη τακτική αυτή «πλευρική προστασία» και τη περιγράφει στο βιβλίο που εξέδωσε το 1999 με τίτλο, Ο Στρατός του Μαντινάχ στο Κασμίρ:
Με στόχο τη δημιουργία ενός μεγάλου προβλήματος στο μέτωπο της πατρίδας τους, ένα πρόβλημα που τους αποσταθεροποιεί αρκετά ώστε να γυρίσουν τα βλέμματα τους μακριά από τον Ανατολικό Μουσουλμανικό κόσμο. Γι’αυτό, φαίνεται πως ο πιο ιδανικός στόχος θα είναι η εθνική οικονομία του δυτικού μπλοκ.
Επίλογος
Οι Ευρωπαϊκές υπηρεσίες ασφαλείας έχουν αποτρέψει πολυάριθμα επίδοξα σχέδια επιθέσεων με ΑΕΜ στις χώρες της ΕΕ που σχετίζονται με τρομοκράτες δικτυωμένους με την Αλ-Κάιντα που επιχειρούν στο Αφγανιστάν και Πακιστάν. Δύο πρόσφατα αντιπροσωπευτικά σχέδια της σημερινής απειλής από ΑΕΜ στην Ευρώπη: το σχέδιο Σάουερλαντ στη Γερμανία (2007) και το σχέδιο της Βαρκελώνης στην Ισπανία (2008). Αυτά τα σχέδια αντικατοπτρίζουν τους μακροπρόθεσμους στρατηγικούς στόχους της Αλ-Κάιντα στην εξάντληση των συμμάχων των ΗΠΑ στο βαθμό που θα αρχίσουν να αποσύρουν την υποστήριξη της Συμμαχίας και των επιχειρήσεων του ΝΑΤΟ σε Ιράκ και Αφγανιστάν.
Περιοχές για Περαιτέρω Έρευνα
Το σχέδιο της Βαρκελώνης του 2008 μοιράζεται πολλά χαρακτηριστικά με τις υποθέσεις του Κολοράντο και της Νέας Υόρκης που ξετυλίγονται από το Σεπτέμβριο του 2009, συμπεριλαμβανομένου και του τύπου εκρηκτικών και των στόχων.
Σημαντικές Ανακαλύψεις
- Τα δίκτυα καθοδηγούμενα από την Αλ-Κάιντα σκοπεύουν να κάνουν επιθέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) με στόχο να:
- Σπείρουν διχόνοια ανάμεσα στους Συμμάχους και τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ που μάχονται στο Ιράκ και Αφγανιστάν.
- Αποδυναμώσουν τις κυβερνήσεις της ΕΕ στρατιωτικά και οικονομικά ώστε να αποσύρουν τις δυνάμεις τους από πολυεθνικές επιχειρήσεις σε κατά κανόνα Μουσουλμανικές χώρες.
- Το Σεπτέμβριο του 2007 οι Γερμανικές αρχές συνέλαβαν τρεις άντρες που σχεδίαζαν να επιτεθούν σε Αμερικανικές και Ουζμπεκικές στρατιωτικές και διπλωματικές εγκαταστάσεις στη Γερμανία.
- Οι Ισπανικές αρχές συνέλαβαν 14 υπόπτους που ήταν εμπλεκόμενοι σε σχεδόν τελειωμένο επιχειρησιακό σχεδιασμό με στόχο το δίκτυο μετρό της Βαρκελώνης τον Ιανουάριο του 2008.
- Οι Αυτοσχέδιοι Εκρηκτικοί Μηχανισμοί (ΑΕΜ) ήταν βασικά στοιχεία και στα δύο σχέδια επιθέσεως.
- Τα σχέδια μοιράζονται πολλά κοινά χαρακτηριστικά, συμπεριλαμβανομένης της εξειδίκευσης των μελών του πυρήνα, αυτονομία από την ηγεσία, εκμετάλλευση μικρών κοινοτήτων μεταναστών, και δημόσια ανάληψη της ευθύνης.
Περίληψη
Παρότι οι επίσημες στατιστικές μελέτες παρουσιάζουν πτώση στον αριθμό συλλήψεων που σχετίζονται με ενέργειες από Σαλαφίστες-τζιχαντιστές, οι υπηρεσίες ασφαλείας της ΕΕ έχουν αποτρέψει μεγάλο αριθμό σχεδίων με χρήση ΑΕΜ από το 2003. Πολλά από τα σχέδια στην ΕΕ σχετίζονταν με δικτυωμένους με την Αλ-Κάιντα τρομοκράτες στο Αφγανιστάν και Πακιστάν, και συμπεριλαμβάνουν σχέδια στην Ισπανία, Γερμανία, Ιταλία, Βέλγιο και Ηνωμένο Βασίλειο. Δύο πρόσφατα σχέδια είναι αντιπροσωπευτικά της σημερινής απειλής από ΑΕΜ στην ΕΕ: το σχέδιο Σάουερλαντ στη Γερμανία (2007) και το σχέδιο της Βαρκελώνης στην Ισπανία (2008).
Γερμανία: Το «Σχέδιο Σάουερλαντ»
Οι Γερμανικές αρχές συνέλαβαν τρεις άντρες, δύο Γερμανικής και έναν Τουρκικής υπηκοότητας, στις 4 Σεπτεμβρίου του 2007. Σύμφωνα με τις τελευταίες αναφορές, οι ύποπτοι συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια μίξης εκρηκτικών με βάση το υπεροξείδιο του υδρογόνου, το οποίο σύμφωνα με μία άλλη αναφορά θα ήταν αντίστοιχό με 400 κιλά εκρηκτικών. Ο αρχηγός του πυρήνα, ο Φριτζ Γκέλοβιτς, ομολόγησε ότι έλαβε τρεις μήνες εκπαίδευσης και επιχειρησιακής καθοδήγησης σε ένα στρατόπεδο που λειτουργεί η Ένωση Ισλαμικής Τζιχάντ (IJU) στο Μιρ Αλί, στο Βόρειο Ουαζιριστάν, ανάμεσα από τα Αφγανο-Πακιστανικά σύνορα. Σύμφωνα με τις αστυνομικές αρχές, και οι τρεις ύποπτοι διατηρούσαν επαφή με την ηγεσία του IJU στο Πακιστάν μετά την επιστροφή τους στη Γερμανία. Η ομάδα είχε στόχο την Αεροπορική Βάση Ράμσταϊν και πιθανότατα τις Αμερικανικές και Ουζμπεκικές διπλωματικές αποστολές στη Γερμανία.
Το IJU ανέλαβε την ευθύνη της προσπάθειας επίθεσης σε ένα διαδικτυακό ανακοινωθέν τους στις 11 Σεπτεμβρίου που δήλωνε ότι το IJU είχε πρόθεση να κάνει επίθεση στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ουζμπεκιστάν λόγω της «αδικίας και κτηνώδους πολιτικής ενάντια στους Μουσουλμάνους και το Ισλάμ».
Ισπανία: Η «Υπόθεση Βαρκελώνης»
Οι Ισπανικές αρχές συνέλαβαν 14 υπόπτους εμπλεκόμενους σε ένα σχεδόν-σε-επιχειρησιακό-στάδιο σχέδιο με στόχο το δίκτυο μετρό της Βαρκελώνης. Ο Προεδρεύων Δικαστής Ισμαήλ Μορένο δήλωσε ότι «τα μέλη του πυρήνα που εξάρθρωσαν σχεδίαζαν να εκτελέσουν πολλές τρομοκρατικές επιθέσεις αυτοκτονίας ανάμεσα στις 18 και 20 Ιανουαρίου του 2008 σε μέσα μαζικής μεταφοράς στη Βαρκελώνη». Δύο ημέρες αργότερα, οι Ισπανικές αρχές αποκάλυψαν μεγάλο αριθμό υλικών κατασκευής ΑΕΜ σε ένα κάδο σκουπιδιών όπου τα είχε πετάξει ο ένας από τους υπόπτους. Οι σακούλες περιείχαν μπαταρίες, καλώδια, και άλλα εξαρτήματα (Δείτε τις Εικόνες 1 και 2). Οι επόμενες επιδρομές των αρχών αποκάλυψαν «18 κιλά μίας λευκής ουσίας και οι ειδική κατέληξαν ότι ήταν ένα «μείγμα από νιτροκυτταρίνη και υπερχλωρικό κάλιο», κάτι συχνά χρησιμοποιούμενο στη κατασκευή βιομηχανικού τύπου εκρηκτικών».
Εικόνα 1: REUTERS/Ισπανικό Υπουργείο Εσωτερικών/Handout
Από τους 14 συλληφθέντες, οι 10 παραμένουν υπό κράτηση. Από αυτούς τους 10, οι Ισπανικές αρχές πιστεύουν ότι 3 επρόκειτο να γίνουν βομβιστές αυτοκτονίας και τρεις άλλοι ήταν οι «κατά ισχυρισμόν ειδικοί σε εκρηκτικά». Τον Αύγουστο του 2008, ένας εκπρόσωπος τύπου των Ταλιμπάν ανέλαβε την ευθύνη για το αποτυχημένο σχέδιο επίθεσης.
Εικόνα 2: REUTERS/Ισπανικό Υπουργείο Εσωτερικών/Handout
Κοινά Χαρακτηριστικά
Παρότι οι λεπτομέρειες για κάθε υπόθεση διαφέρουν, δύο κοινά χαρακτηριστικά ξεχωρίζουν: εξειδίκευση και αυτονομία. Και στις δύο υποθέσεις, οι υπηρεσίες ασφαλείας ήταν σε θέση να διαχωρίσουν την ηγεσία του πυρήνα, και τους ρόλους των άλλων μελών, και την επιλεγμένη λίστα των στόχων.
Η εξειδίκευση είναι ένα κοινό χαρακτηριστικό. Οι επιχειρησιακοί πυρήνες περιλαμβάνουν ένα γνωστό ηγέτη, άτομα εκπαιδευμένα στη κατασκευή ΑΕΜ και άλλες ειδικότητες, όπως πνευματική καθοδήγηση και επιχειρήσεις αυτοκτονίας. Εξειδικευμένα σε ΑΕΜ στελέχη μπορούν να αναπτυχθούν σε διαφορετικούς πυρήνες προσφέροντας κατά περίπτωση οδηγίες σε κατασκευή πυροδοτικών μηχανισμών και συνταγών για εκρηκτικά. Αυτό μειώνει τη πιθανότητα ατυχημάτων στη κατασκευή και βοηθάει στη συγκέντρωση σπάνιων εκπαιδευτικών πηγών σε λίγα άτομα που μπορούν να κάνουν πιο εκτενή εκπαίδευση. Οι ειδικοί των ΑΕΜ μπορούν να προσφέρουν καθοδήγηση βασισμένη σε μοναδικά τοπικά χαρακτηριστικά των στόχων. Για παράδειγμα, ένας ειδικός σε ΑΕΜ μπορεί να αναλύσει το μέγεθος και υλικό που θα χρησιμοποιηθεί σε μία επίθεση. Για παράδειγμα, μπορεί να αποφασίσει να κάνει χρήση μικρότερου ΑΕΜ αποτελούμενου από υλικά που βρίσκει σε ένα συνηθισμένο φαρμακείο, αντί για ένα μεγάλο κρυμμένο σε όχημα ΑΕΜ (VBIED) το οποίο συχνά απαιτεί μεγάλη ποσότητα λιπάσματος. Σε προηγούμενα σχέδια, όπως η Επιχείρηση Κρέβις (Ηνωμένο Βασίλειο, 2004) η αγορά μεγάλης ποσότητας λιπάσματος σε αστικές περιοχές και περιοχές προαστίων προκάλεσε υποψίες στις αρχές, που οδήγησαν στη διακοπή του σχεδίου. Έτσι, κάνοντας χρήση ειδικών στη κατασκευή βομβών, οι τρομοκρατικές οργανώσεις βελτιώνουν την επιχειρησιακή τους ασφάλεια.
Η εξειδίκευση επίσης παρέχει στον ηγέτη του πυρήνα, ή αλλιώς Αμίρ, ένα μεγάλο μέτρο αυτονομίας. Από τις προαναφερθέντες υποθέσεις, ο Αμίρ του πυρήνα φαίνεται να έχει μικρή επιχειρησιακή αυτονομία, συμπεριλαμβανομένων της επιλογής στόχου, εφαρμογής του ΑΕΜ, τις αποφάσεις και τη χρήση τακτικών αυτοκτονίας. Ένας αυτόνομος Αμίρ σημαίνει ότι η επιλογή στόχου γίνεται πιο οργανική, βασιζόμενη σε τοπικούς παράγοντες που συχνά αναπτύσσονται με τον καιρό. Αυτό κάνει πιο δύσκολο για τις αρχές ασφαλείας να αναγνωρίσουν και να αναθέσουν πόρους σε συγκεκριμένους στόχους.
Υπάρχουν και άλλα κοινά χαρακτηριστικά, επίσης. Ένα χαρακτηριστικό, πολύ έντονο στο Σχέδιο της Βαρκελώνης, ήταν η εκμετάλλευση της σχετικά μικρής Ισπανικής μεταναστευτικής κοινότητας από τη Νότια Ασία. Η οδήγηση πυρήνων προς μικρότερες κοινότητες ίσως να βοηθάει τους πυρήνες στην αποφυγή επίσημου εξονυχιστικού ελέγχου, διότι το τοπικό και εθνικό προσωπικό ασφαλείας και οι πόροι συχνά αφοσιώνονται σε μεγαλύτερες, πιο προβληματικές κοινότητες. Ένα ακόμα κοινό χαρακτηριστικό είναι η ανάληψη ευθύνης από αποτυχημένα σχέδια. Στις 11 Σεπτεμβρίου του 2007, το IJU ανέλαβε την ευθύνη του σχεδίου της Γερμανίας. Το Τεχρίκ-ι-Τάλιμπαν του Πακιστάν (TTP) ανέλαβε την ευθύνη του σχεδίου της Βαρκελώνης τον Αύγουστο του 2008.
Οι Ομάδες
Δύο ομάδες κυριαρχούσαν στις πρόσφατες αναφορές: η IJU και το TTP. Η σχέση ανάμεσα σε αυτές τις ομάδες και την ηγεσία της Αλ-Κάιντα είναι ρευστή. Πρόσφατες ομολογίες και νομικές ανακαλύψεις από εν εξελίξει δίκες δείχνουν ότι ομάδες από Σαλαφιστές-τζιχαντιστές που επιχειρούν στα Αφγανο-Πακιστανικά σύνορα μοιράζονται υλικοτεχνικούς και οικονομικούς πόρους υποστήριξης, εγκαταστάσεις εκπαιδεύσεως, προσωπικό, και τακτικές, τεχνικές, και διαδικασίες. Το μέγεθος αυτής της συνεργασίας και συντονισμού δεν είναι ξεκάθαρο από τις γνωστές πηγές.
To IJU είναι μία συλλογή από πολλές μικρότερες ομάδες της Κεντρικής Ασίας, υπό την αιγίδα της Αλ-Κάιντα. Σύμφωνα με μία αναφορά, «Το IJU είναι ένας όρο ομπρέλα που χρησιμοποιείται για να συνδέει ένα δίκτυο από φίλιες Γιαμόατ ομάδες από τη Κεντρική Ασία, αποτελούμενες από ακραία άτομα από τη Κιργιζία, Ουζμπεκιστάν, και Καζακστάν, και σχετίζεται με, αλλά δε συνεργάζεται επίσημα με το Ισλαμικό Κίνημα του Ουζμπεκιστάν». Η ηγεσία του IJU ανακοίνωσε τη πρόθεση επιθέσεων σε διεθνείς στόχους τον Απρίλιο του 2007. Εν τω μεταξύ ένας Ταλιμπάν εκπρόσωπος τύπου ανέλαβε την ευθύνη για το σχέδιο της Βαρκελώνης τον Αύγουστο του 2008, σημειώνοντας ότι τα μέλη του πυρήνα είχαν ορκιστεί συμμαχία στον Μπαϊτουλάχ Μεσούντ.
Τα Σχέδια σε Γενικό Πλαίσιο
Οι καθοδηγούμενες από την Αλ-Κάιντα επιθέσεις σε στόχους στην ΕΕ υπηρετούν βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στρατηγικούς στόχους. Ένας βραχυπρόθεσμος στόχος είναι η διχόνοια ανάμεσα στους Συμμάχους και τα μέλη του ΝΑΤΟ, υποχρεώνοντας τους να αποσύρουν την υποστήριξη τους από τις ηγούμενες από τις ΗΠΑ επιχειρήσεις σε Ιράκ και Αφγανιστάν. Αυτό διαφαίνεται σε πολλές δημόσιες απειλές στοχευμένες προς τις Ευρωπαϊκές χώρες από την ανώτατη ηγεσία της Αλ-Κάιντα, του IJU, και του TTP. Για παράδειγμα, το Σεπτέμβριο του 2009 ένα βίντεο με έναν Γερμανό μέλος της Αλ-Κάιντα απειλεί για επιθέσεις στη Γερμανία αν η Γερμανία αρνηθεί να αποσύρει τις δυνάμεις της εντός δύο εβδομάδων. Ο μακροπρόθεσμος στόχος είναι να αποδυναμωθούν οι κυβερνήσεις της ΕΕ τόσο στρατιωτικά όσο και οικονομικά ώστε να αποσύρουν τα στρατεύματα τους από διεθνείς επιχειρήσεις κατά κανόνα σε Μουσουλμανικές χώρες. Ο πρώην Αμίρ της Αλ-Κάιντα στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Ντιρέν Μπαρότ, ονομάζει τη τακτική αυτή «πλευρική προστασία» και τη περιγράφει στο βιβλίο που εξέδωσε το 1999 με τίτλο, Ο Στρατός του Μαντινάχ στο Κασμίρ:
Με στόχο τη δημιουργία ενός μεγάλου προβλήματος στο μέτωπο της πατρίδας τους, ένα πρόβλημα που τους αποσταθεροποιεί αρκετά ώστε να γυρίσουν τα βλέμματα τους μακριά από τον Ανατολικό Μουσουλμανικό κόσμο. Γι’αυτό, φαίνεται πως ο πιο ιδανικός στόχος θα είναι η εθνική οικονομία του δυτικού μπλοκ.
Επίλογος
Οι Ευρωπαϊκές υπηρεσίες ασφαλείας έχουν αποτρέψει πολυάριθμα επίδοξα σχέδια επιθέσεων με ΑΕΜ στις χώρες της ΕΕ που σχετίζονται με τρομοκράτες δικτυωμένους με την Αλ-Κάιντα που επιχειρούν στο Αφγανιστάν και Πακιστάν. Δύο πρόσφατα αντιπροσωπευτικά σχέδια της σημερινής απειλής από ΑΕΜ στην Ευρώπη: το σχέδιο Σάουερλαντ στη Γερμανία (2007) και το σχέδιο της Βαρκελώνης στην Ισπανία (2008). Αυτά τα σχέδια αντικατοπτρίζουν τους μακροπρόθεσμους στρατηγικούς στόχους της Αλ-Κάιντα στην εξάντληση των συμμάχων των ΗΠΑ στο βαθμό που θα αρχίσουν να αποσύρουν την υποστήριξη της Συμμαχίας και των επιχειρήσεων του ΝΑΤΟ σε Ιράκ και Αφγανιστάν.
Περιοχές για Περαιτέρω Έρευνα
Το σχέδιο της Βαρκελώνης του 2008 μοιράζεται πολλά χαρακτηριστικά με τις υποθέσεις του Κολοράντο και της Νέας Υόρκης που ξετυλίγονται από το Σεπτέμβριο του 2009, συμπεριλαμβανομένου και του τύπου εκρηκτικών και των στόχων.
- Υπάρχουν επιχειρησιακές συνδέσεις ανάμεσα στις υποθέσεις της Βαρκελώνης και των Ηνωμένων Πολιτειών;
